Tavuklar eti ve yumurtasından yararlanılan kümes hayvanlardır. Çağımızda gıda tüketimi denilince en çok tüketilenler gıdalardan biri de tavuk tüketimidir. İşlenmiş tavuk ve tavuk ürünlerini ele aldığımızda dünyada olduğu gibi ülkemizde de yüksek bir tüketim söz konusudur. Bunun yanı sıra tavuktan sağlanan yumurta ile de geniş bir Pazar ağı söz konusudur. Ülkemizde yaygınlaşan mesleklerden bir tanesi de doğal yumurta, organik yumurta ve gezen tavuk yumurtası ticareti olmuştur. Dünyanın çoğu yerinde et ve yumurtası için büyük çiftliklerde serbest olarak tavuk yetiştirilir. İyi bir tavuk yılda 250-300 arası yumurta verir. Tavuklar Aralık ve ocak aylarında tüy değiştirmelerinden sonra yumurtlamazlar. Yetişkin tavuklara ise genellikle ferik veya piliç adı verilir. Tavuklar eşelemeyi çok seveler ve bu yüzden bahçelerden uzak tutulmalıdır. Aksi takdirde bahçeye zarar verebilir. Belli bir olgunluğa ulaşmış tavuklar mısır, buğday ve ya yakaladıkları küçük böcek ve solucanlarla beslenirler. Civcivlerde büyüyünceye kadar mısır unu yerler. Horoz tarafından döllenmiş yumurtalardan ise civciv çıkar. Döllenmemiş yumurtalardan civciv çıkması beklenemez. Yumurta çok besleyici bir gıdadır Yumurtalıkta meydana gelen yumurta sarısı, yumurtalık kanalında üst kısımdan salgılanan yumurta akına bulanır. Aşağı inerken de üstü kireçlenir. Bu yumuşak kabuk havayla temas edince sertleşir ve bu şekilde yumurta meydana gelir. Tavuk bakımı çok ciddi bir iştir. Hem tavuk hem de yumurtaların kalitelerinin artması bakımından aşılamalarının ve beslenmelerinin düzenli şekilde yapılması bakımlarına da hassasiyet göstermek gerekir.
Yumurta tavuğu beslemek ticari bir hassasiyet gerektirir. Kümes tavukçuluğu daha az riskli olduğu için tercih edilse de salma tavukçuluk da pek çok ticari işletmenin tercih ettikleri bakım türüdür. Salgın hastalıklara karşı düzenli olarak aşılama yapmak gerekir.
Asıl konumuz olan
yarka tavuğunu ele almak gerekirse Yarka tavuğunun kelime anlamından önce yarka nedir ne anlama gelir onu ele almak gerekir yarka kelime olarak büyük piliç, yumurtlamak için yeterli yaşta olan genç dişi tavuk anlamına gelmektedir. Civciv olarak dünyaya gelen bir tavuğa yarka sıfatını vermek için 20 haftalık olması gerekmektedir.
Yarka ve
yarka tavuğu tavuğun yumurtlama dönemine gelmiş haline denilmektedir.
Tavuk Beslemenin Püf Noktaları Nelerdir?
Tavukların Bakım ve Beslenmesi
Tavuk beslemede başarılı olmak bilmek için öncelli belseme ve bakıma çok dikkat etmek gerekir. Hayvanlar en iyi ırklardan seçilmiş olsalar bile gerekli özen bakım ve besleme hassasiyeti gösterilmezse istenen verim alınamaz. Özellikle beslenme tavuk etinin ve tavuk yumurtasının kaliteli olması açısından çok önemlidir. Tavukçuluk da en masraflı gider kalemi yem olmaktadır. Kazanç elde edebilmek için hem ekonomik olunmalı hem de gerekli beslenme kriterleri sağlanmalıdır. Yemin kalitesi ve dozu tavuğun etini ve yumurtasını etkilemektedir. Yem alırken kalitesi dikkatte alınmalı güvenilir bir marka tercih edilmelidir. Yem kokusuz, kuru ve tek örnek şeklinde olmalıdır.
Tavuklar genellikle otla buldukları börtü ve böceklerle beslenirler. Tabi bunlar yeterli olmadığı için tahıllarla takviye edilir. Yemin yüzde 50'den fazlasını arpa, buğday, mısır gibi dane yemler, geri kalan kısmını ise soya küspesi, pamuk tohumu küspesi, yonca unu, balık unu, et-kemik unları gibi proteinli besinlerden oluşur. Bunlara ilave olarak tavuklara pelet ve granül yemi verilebilir. Bir tavuk günde yaklaşık olarak 110-1130 gram yem tüketir. Tabi bu durum tavuğun yem kalitesine, kümes şartlarına ve tavuğun yaşına göre farklılık gösterir. Yeni doğmuş civcivleri ele alacak olursak; civcivin vücut ısısını düzenlemesine ve serinletmesine en çok yardımcı olan sudur onun için doğduktan sonra hemen su verilmelidir. Sular her zaman temiz ve taze olmalıdır. Civcivlerin beslenmesine ilk günden itibaren enerji ve protein değeri yüksek besin maddelerinden oluşan yemler kullanılmalıdır. İlk 6 haftalık dönemde civciv yemi 6 ile 12 haftalık olduktan sonra piliç büyütme yemi, yumurtlamaya başladıktan sonra mutlaka yumurta tavuğu yemi verilmelidir. Etlik civcivlerde ilk 6 haftalık periyotta etlik civciv yem kullanılmalı sonrasında kesime kadar etlik piliç yem verilmesine dikkat edilmelidir. Piliçler sterse girebilmektedir yem değişiklikleri durumlarında onun için eski ve yeni yem karıştırılarak verilir. Yumurtlamaları için kümeslerde tutulan piliçlere yumurta tavuğu yemi verilmesi gerekir. Bu tavuklarda kabuk oluşabilmesi için yeterli derecede kalsiyuma ve ek vitaminlere ihtiyaç duyulur. Özellikle et ihtiyacını karşılamak için beslenen tavukların hızlı bir şekilde büyümesi isteniyorsa, besleyici değerleri yüksek yemler verilmelidir.
Tavukların kalsiyum ihtiyaçlarını gidermek için kümese yumurta kabukları da konulabilir. Yine tavukların kireç ve sindirim ihtiyaçlarını karşılamak için tavuklara kireç ve küçük taş parçaları verilebilir.
TAVUK KÜMESLERİ NASIL OLMALIDIR?
Tavuk bakımı kolaydır. Kümes ve ya etrafı telle çevrili küçük bir alan tavuk yetiştirmek için yeterlidir. Kümes yeri belirlenin arazinin tarıma uygun olmayan ve hafif eğimli arazi olması gerekmektedir. Tavuklar için hazırlanan kümes ne kadar iyi olursa hayvanlardan o derece verim alınır. Hazırlanan kümes bir avlunun için yer almalı ve tavukların rahat hareket edilmesi sağlanmalıdır. Tavukların eşeleneceği bir toprak parçası olmasında fayda var. Tavukların rahat hareket etmeleri için metrekareye en fazla 3 tavuk düşecek genişlikte ayarlanması gerekmektedir. Tavuklar aşırı sıcakta ve aşırı soğukta yaşamazlar onlar için en uygun değerler 18-22 °C arasıdır. Kümeslerin içi aydınlık olmalı ve direk gün ışığı almamalıdır. Tavuk için kümesin içinde bir tünek yapılmalıdır. Yine tavukların yumurtlaması için folluk yapılması gerekmektedir. Folluklarda dikkat edilmesi gerekenlerse bir tavuğun sığabileceği şekilde olmalıdır. Tavuk sayısına göre yemlik olmalıdır, suluklarda yeterli sayıda konulmalı, tavukların bulunduğu ortam havadar ve rutubetsiz olmalıdır. Kümese farklı hayvanlar sokulmamalı ve bakıcıdan başka kimse girmemelidir. Tavuklarda oluşan bir hastalık salgına dönüşebilir onun için çok dikkat edilmelidir.
Gündüzlerini avluda, gecelerini kümeste tüneyerek geçiren tavuk için, kümesin içinde erişebileceği yükseklikte bir tünek yapılmalıdır. Ayrıca tavukların yumurtlaması için kümesin bir köşesine bol samandan oluşan yeterli miktarda folluklar da olmalıdır. Folluklar sadece bir tavuğun sığabileceği genişlikte, arkası ve yanları kapalı şekilde yapılmalıdır. Tavuk sayısına göre yemlik koyulmalı, suluklar da yeterli miktarda olmalıdır. Hayvanlar yemsiz ve susuz bırakılmamalıdır. Yemlerin depolanacağı yer havadar ve rutubetsiz olmalı, bozulmamaları için yaklaşık 2 metrelik ızgaralar üzerine yerleştirilmelidir.
Kümese bakıcı haricinde kimse girmemelidir. Girerken ayaklar kireçli bir havuza batırılmalı ya da galoş giyilmelidir. Tavukların sağlığı kümese kuş, fare, kedi gibi hastalık taşıyan hayvanlar sokulmamalıdır. Ölen hayvanlar imha çukuruna gömülmeli ya da yakılarak çevreye hastalık bulaşması önlenmelidir.
Yarka Yumurta Tavuğu Özellikleri
Atak
Yumurta Üretimi
% 50 Verim Yaşı 147 Gün
% Pik Randyıman 95
% 90 Üzerindeki Süre 16 - 18 Hafta
% 80 Üzerindeki Süre 34 - 38 Hafta
Tavuk Gün Yumurta Adedi
72 Haftalık Dönemde 307 Adet
Tavuk-Kümes Yumurta Adedi
72 Haftalık Dönemde 304 Adet
Tavuk-Kümes Yumurta Kütlesi
72 Haftalık Dönemde 18,757 g
Ortalama Yumurta Ağırlığı
72 Haftalık Dönemde 62 g
Lohman Brown
16 -18. Hаftаlаr аrаsı yumurtlamaya başlarlar.
Günde 80 – 100 gram аrаsı yem yemektedirler.
Salma Tavukçulukta 1 tavuk yıldа 280-320 arası yumurta verir.
Salma Tavukçulukta ki ömrü 3 yıldır.
Lohmаn Brownlаrın ağırlığı 1,75-2,7 kg arasındadır.7
Brown Nick
% 50 verime ulaşma yaşı: 140-150 günler
60. haftada yumurta üretimi: 239-249 adet
80. haftada yumurta üretimi: 335-345 adet
Yumurta Ağırlığı;
Yaş/Hafta - gr/yumurta
25 - 57-58
40 - 63-64
80 - 68-69
Lohman
16 -18. Haftalar arası yumurtlamaya başlarlar.
Günde 80 – 100 gram arası yem yemektedirler.
1 Tavuk yılda 280 – 320 arası yumurta vermektedir.
Super Nick
Yumurta verimi;
% 50 verime ulaşma yaşı: 142-153 günler
60. haftada yumurta üretimi: 239-249 adet
80. haftada yumurta üretimi: 340-350 adet
Yumurta Ağırlığı;
Yaş/Hafta - gr/yumurta
25 - 55-56
40 - 62-63
80 - 65-67
Atabey
Yumurta Üretimi
% 50 Verim Yaşı 144 Gün
% Pik Randyıman 96
% 90 Üzerindeki Süre 18 - 20 Hafta
% 80 Üzerindeki Süre 42 - 47 Hafta
Tavuk-Gün Yumurta Adedi
72 Haftalık Dönemde 314 Adet
Tavuk-Kümes Yumurta Adedi
72 Haftalık Dönemde 312 Adet
Tavuk-Kümes Yumurta Kütlesi
72 Haftalık Dönemde 20,039 g
Ortalama Yumurta Ağırlığı
72 Haftalık Dönemde 64,7 g
Atak-S
Yumurta Üretimi
% 50 Verim Yaşı 144 Gün
% Pik Randyıman 96
% 90 Üzerindeki Süre 18 - 20 Hafta
% 80 Üzerindeki Süre 42 - 47 Hafta
Tavuk-Gün Yumurta Adedi
72 Haftalık Dönemde 314 Adet
Tavuk-Kümes Yumurta Adedi
72 Haftalık Dönemde 312 Adet
Tavuk-Kümes Yumurta Kütlesi
72 Haftalık Dönemde 20,039 g