Tavuk Satışı
Kanatlı hayvanlar arasında en çok rağbet göre tür tavuktur bu sektörün son zamanlarda yaşadığı büyüme tüm yatırımcılarında dikkatini çekmiştir. Kanatlı hayvan sektörü içersinde yer alan tavuk ve tavuk ürünleri yetiştiriciliği gerek ülkemizde gerekse de dünyada kurulan modern tesislerde üretimi en fazla olan hayvanlar arasındadır. Ülkemizde ve dünyada en çok tüketilen ve sevilen gıdalar arasında tavuk ve tavuk ürünleri yer almaktadır. Hem ucuz hem lezzetli hem de erişebilirliği kolay olmasından ötürü en çok tercih edilen gıdalar arasında yer alır. Tavuk genel olarak iki kısma ayrılık tavuk yetiştiricileri ya et ihtiyacını karşılamaya yönelik etlik tavuk yetiştirir satar ya da yumurta ihtiyacını karşılamaya yönelik yumurta tavukçuluğu yapar ve satar.
Et Tavukçuluğunun Türkiye’deki Gelişmişi
Günümüzde et tavukçuluğu çok gelişmiştir ve en modern tesislerle üretime devam edilmektedir. Bu üretimin çıkış yılı 1970’li yılların başları olmuştur o dönemde sonra tavukçuluk sektörü kendini göstermeye başlamıştır. O yıllarda tavuk ve tavuk ürünlerinin piyasaya sürülmesi çok maliyetli olduğu için üretim de çok kısıtlı olmuştur. 1980’li yıllardan sonra seri üretime geçilmiş kanatlı hayvan sektörüne yönelik yatırımlar artmış tesisleşme alanında ilk adımlar atılmıştır. Tavukçuluk sektöründe dev adımlar atılmış ve çok büyük gelişmeler yaşanmıştır. 1990’lı yıllardan sonra sektör daha da büyümüş yatırım yapmak isteyenler bu alana yönelmiştir. Ülkemizin birçok yerinde tavuk tesisleri görülmeye başlanmış ve dünya standartları yakalanmıştır. 2000’li yıllardan sonra da büyüme devam etmiş Avrupa’ya ve dünyaya ihracat başlamıştır. Tavuk ve tavuk ürünleri üretiminde AB standartları sağlanmıştır. Türkiye tavukçuluk sektöründe adından söz ettirmeye başlamıştır. Günümüzde ise tavuk yetiştiriciliği son derece modern tesislerde yapılmakta ve çok sayıda ülkeye ihracat yapılmaktadır. Et tavukçuluğu gelişimini sürdürmekte satışlar gün geçtikçe artmaktadır.
Yumurta Tavukçuluğu ve Gelişim Süreci
Yumurta tavukçuluğu da tıpkı et tavukçuluğu gibi 1970’li yıllardan sonra ülkemizde gelişmeye başlamıştır. O yıllardan sonra yumurta üretimi sürekli olarak artmış taleple orantılı olarak da tesisleşme giderek yayınlaşmıştır. Yumurta üretiminde dünya standartları sağlanmış ve çok sayıda ülkeye ihracat yapılır hale gelmiştir. Üretimde sürelilik ve kalite artmış bu durum da ülke ekonomisinin de yükselmesini sağlamıştır. Bugün ülkemiz yumurta ve yumurta tavuğu üretiminde dünyada ilk sıralarda yer almaktadır. Yumurta tüketimi ülkemiz içerisinde de çok yaygındır hem ekonomik hem de besleyici olması nedeniyle hemen hemen tüm evlerde yumurta tüketimi yapılmaktadır. Yumurta tüketimi uzmanlar tarafından da tavsiye edilmektedir sağlık açısından çok sayıda faydası bulunan yumurta tam bir protein deposudur. Ülkemizin coğrafi konumu da yumurta pazarının yönlendirilmesinde büyük önem taşımaktadır. Elimizde bulunan ürünler coğrafi konum avantajıyla çok kısa sürede ve bozulmadan istenen yere gönderilmektedir. Yumurta tavukçuluğunda standartlar bellidir ve her üretici bu kurallara uymak zorundadır. İki sınıf yumurta vardır bunlardan bir tanesi A sınıfı diye adlandırılan ve insanların direk tükettiği standardı yüksek ve kaliteli yumurtalardır bunun yanında bir de B sınıfı yumurta bulunmaktadır bunlar da daha düşük kalitede insanların tüketimine sunulmayan ve gıda sanayisinde kullanılan yumurtalardır. Birinci sınıf yumurtalar yani A sınıfına girenler 21 gün içersinde tüketiciye ulaştırılma zorunluluğu vardır bozulmadan ve tazeliğini yitirmeden insanların önünde olmalıdır. Günümüz standartlarında piyasaya sürülen yumurtaların son tüketim tarihleri belirtilmeli ve 28 günden fazla olmaması gerekmektedir. Bu yumurtaların üzerinde tarih bulundurmak da zorunludur. Yumurta tavukçuluğunun yapılması için yarka tavuğu olması gerekmektedir. 20 haftalık olan bu tavukların yetiştirilmesi büyük bir özen ister bakımlarına çok dikkat edilmeli ve sağlık kontrollerinin sürekli yapılması gerekmektedir.
Tavuk Satışlarının Ülkemizdeki Gelişimi
Tavuk satışı belli şartların yerine getirilmesi sonrasında gerçekleşen bir aşamadır. Tavuk satışının gerçekleşmesi için sadece üretim tesislerinin var olması yetmez bunun yanında içinde bulunduğu iklim koşulları, firmanın ekonomik durumu, satışa hazır tavukların verimliliği ve dış etkenler satışı çok etkilemektedir. Son zamanlarda modern tesislerin de hayata geçirilmesiyle ülkemiz tavuk satışında dünyada söz sahibi ülke haline gelmiştir.
Tavuk satışlarında kalite ve istikrar çok önemlidir bu da dünyanın en gelişmiş ülkelerinde yaygın olarak görülmektedir. Ülkemizde de son dönemlerde verilen teşvikler sonrasında yapılan yatırımlarla dünya üzerindeki en modern tesisleşmeler hayata geçirilmiş AB standartları yakalanmış ve tavuk yetiştiriciliği çok profesyonel bir hale gelmiştir. Dünya bu konuda gerileme yaşarken ülkemizde tesisleşme ve kümes hayvancılığı ilerleme kaydetmiştir. Dünya standartlarının üzerine çıkılmış ve kendi standartlarımızı belirler hale gelmişizdir. Eskiden biz dışarıdan tavuk ithal ederken şimdi dünyanın birçok noktasına tavuk ihracı yapmaktayız. Hatta durumu o kadar ilerlettik ki ülkemizde bulunmayan tavuk cinslerini dışarıdan getirip aldığımız ülkeden daha fazla üretim yapar duruma geldik. Üretim ve satıştan dış etkenlerin de payı büyüktür. Örneğin gelişmemiş ülkelerde salgın hastalıkların çok sık görülmesi ve hayvanların toplu halde telef olması tavuk üretimini durdurma noktasına getirmiş ve dünya piyasasında sıkıntılar yaşanmıştı. Ülkemizde böyle bir durum olmadığı için gerekli önlemlerin alınması ve hijyen kontrollerinin düzenli olarak yapılması nedeniyle salgın hastalıklara rastlanmaz bu durumda satışlarımızın artmasını ve ülkemizin tercih edilmesini sağlamıştır. Tavuk satışları ülkemizde bölgeden bölgeye farklılık göstermektedir batıda satış doğudaki satışlara göre çok daha fazladır. Tabi bu durum tüketimle alakalıdır. Kırsal kesimde tüketim kentsel kesime göre daha azdır bu da satışları etkilemektedir. Kentlerde hayatın hızlı olması ve ekonomik açıdan tavuğun daha uygun olması insanları beyaz et tüketimine yöneltmiştir. Tavuk tesislerinin çoğu da bu nedenle büyükşehirlere yakın yerlere kurulmuştur. Tavuk satışlarını etkileyen faktörler arasında bölgelerin gelir düzeyi, iklim koşulları, kültür farklılıkları ve coğrafi faktörlerin etkili olduğunu söyleyebiliriz. Kişilerin gelir durumları da tavuk tüketiminde etkili olmuştur maddi durumu iyi ya da orta seviyede olan kişiler çok sık tavuk tüketmektedir. Maddi durumu kötü olan kişiler de belli aralıklarla tavuk tüketimi yapmaktadır. Ülkemizde beyaz et tüketimini kırmızı ete göre kıyasladığımızda beyaz et içerisinde yer alan tavuk eti tüketimi hem daha sağlıklı hem de daha ekonomik olması açısından kırmızı ete oranla çok daha fazla tercih edilmektedir. Ülkemizde tavuk eti tüketimi dolayısıyla satışları çok artmış olsa da yinede beklenen seviyeye ulaşmamıştır. İnsanların gelir seviyelerinin artması tüketimi arttırmış uzmanlar tarafından tavuk etinin faydalarının ve sağlığa yararının bilinçlendirilmesiyle de beli bir istikrar sağlanmış olsa da diğer gelişmiş ülkelere göre ülkemizde tavuk eti tüketimi yeterli seviye değildir.
Ülkemiz tavuk ve tavuk ürünleri tüketiminde gelişmiş ülkelerin altında gelişmemiş ülkelerin de üzerinde yer almaktadır. Tavuk ve tavuk ürünleri tüketimi bilincinin daha da arttırılması ve ne kadar faydalı bir gıda olduğunun insanlar tarafından fark edilmesinin sağlanması gerekmektedir. Araştırmalara göre kişi başı tavuk eti tüketimi yıl içersinde 15 kg civarıdır. Yani ülkemizde tavuk satışlarında dalgalı bir seyir söz konusudur. Ülkemiz son zamanlarda ihracata yönelik hamleler içerisine girmiş ithalat yok denilecek kadar azdır. Türkiye yakaladığı ivme sayesinde AB ülkelerine tavuk ihracatı yapan ülke haline gelmiştir.
